De laatste dagen is ieder weldenkend mens opgeschrikt door het genadeloos doodschieten van tekenaars, winkelende mensen, een verkeersregelende en een liggende politieman.
De barbaarse poging tot moord (want ik lees dat het blad door gaat) op Charlie Hebdo.
Verschrikkelijk.
Overal verschijnen solidairiteitsverklaringen met de cartoonisten in de vorm van 'Je suis Charlie'.
Vervolgens is daar weer kritiek op.
Sommige mensen vinden 'zeggen dat jij ook Charlie bent' gemakkelijk is als je zelf geen gevaar loopt.
Sinds mei vorig jaar bestaat Het Instituut voor Verwondering.
Bij wijze van uitzondering met een trieste aanleiding hier, in het dagboek-gedeelte, een Instituut voor Verwondering tekstje:
Mensen zien het als een aanslag op de democratie en op de persvrijheid.
Maar is het niet nóg fundamenteler?
Democratie en persvrijheid zijn constructies.
En volgens mij mag je van de gemaskerde moordenaars niet eens vrij denken.
Fundamentalisten, van welke soort dan ook, zijn mensen die zeker weten.
En die van al het gedachtengoed dat afwijkt van het hunne vinden dat dat simpelweg niet mag bestaan.
Fundamentalisten twijfelen niet.
Gaan niet buiten lijntjes.
Zij verwonderen zich dus ook niet.
Of hoogstens binnen een strak omlijnd kader.
Maar dat is geen vrije verwondering.
Echte verwondering gaat over alle grenzen heen.
Na de moord op Theo van Gogh heb ik me afgevraagd wat ik nou eigenlijk aan het doen was.
Wat een wereld waarin godsdienstwaanzinnigen met messen en mitrailleurs rondlopen, opschiet met mensen zoals ik.
Later dacht ik: harde krachten zijn nodig, inderdaad.
Om te vechten.
Maar de zachte krachten zijn ook nodig.
Om te bouwen.
Daar heb ik toen een rijmpje over gemaakt:
Met ons win je de oorlog niet
De oorlog win je niet
Met mooie woorden of een lied
De oorlog win je niet
Als grof geweld wordt gemeden
Kunstenaars zijn overbodigheden
Die geen wapens maar liedjes smeden
Met ons win je de oorlog niet
Maar wel de vrede
Ik denk dat als er meer verwondering was, de wereld een betere plaats zou zijn.
De naam Charlie Hebdo komt van Charlie Brown, stripheld:
En het Franse woord: Hebdomodaire, dat 'wekelijks' betekent.
Dan geef ik het Instituut voor Verwondering een ondertitel.
Naar de denker van Charlie Brown:
SNOOPY HEBDO
Dat het Instituut voor Verwondering een bolwerk van verzet tegen de zekerweters mag zijn!