Natuurlijk kom ik to-taal niet in de buurt van mijn grote naamgenoot Leonardo. Maar we delen toch wel degelijk meer dan alleen maar de naam. We delen dat er voor ons geen wezenlijk verschil is tussen de disciplines. Hij dacht na over constructies en maakte ook muziek. Bestudeerde anatomie en schilderde. En eigenlijk hebben die dingen ook heel veel met elkaar te maken.
Als hij een homo universalis was, dan ben ik een bambino universalis. Ik ben in elk geval ook zeker geen specialist. We proberen allebei de wereld in al zijn rijkheid te vangen en te bezingen en gebruiken daar verschillende middelen voor. Wat zei Leonardo ook al weer? Leer zien en ontdek dat alles met elkaar verbonden is.
Nog iemand uit een andere tijd met wie ik me identificeer is John Gabriël Stedman, over wie ik een film heb gemaakt. Ik identificeer me totaal niet met zijn huurling zijn (hij ging, terwijl hij geen idee had waaraan hij begon in 1772 vechten tegen de opstandige slaven in Suriname, maar werd verliefd op een slavin en kreeg een kind met haar en kwam zodoende tussen twee vuren terecht... waarover hij een beroemd dagboek schreef), maar wél met zijn beschrijving van de wereld. Zijn plezier in het vertellen. Van hot (op de hak) naar her (op de tak) haalt hij er van alles bij. Hij schrijft op welk liedje de roeiers zingen en beleeft avonturen in de blubber, hij tekent zijn lief en vraagt zich hardop af hoe de wereld in elkaar zit. Ik stel me zo voor dat hij ook op spreekbeurten gevraagd werd om te vertellen over zijn avonturen.
Met mijn Beierse aannemer, in klederdracht, op de slotbijeenkomst van het schatgraafavontuur
En het Schatgraafavontuur is behoorlijk Stedmanniaans. Er komt heel veel samen: echte geschiedenis, een goede theorie, muziek, spannend avontuur, rake observaties, graafmachines, plezier in vertellen en... er valt een boel te lachen, meestal ten koste van mij. Net zoals Stedman's boek is het met steun van het publiek tot stand gebracht.
En zo zie ik het hoofdgebouw van het Instituut voor Verwondering ook eigenlijk meer als een salon. Een plek van ontmoeting. Waar er gepraat wordt over reizen en ontdekkingen. Zoals je vroeger misschien iemand ging opzoeken die een avontuur had meegemaakt. Om te horen hoe een krokodil er nou eigenlijk uit ziet.
Iemand waarmee ik me niet identificeer is W, mijn oude eindredacteur bij VPRO documentaires. Deze man stond trouwens op zijn geheel eigen manier aan de wieg van Mondo Leone. Ik had namelijk een aantal filmpjes gemaakt die op mijn eigen wijze muziek en verhaal combineerden en liet ze aan hem zien om te kijken of hij / de VPRO geïnteresseerd was. En hij wilde ze niet hebben. Hij zei: Tsja... wat is het eigenlijk? Het is geen bestaand genre. Ze zijn allemaal verschillend. Of je zou het Wereld van Leon moeten noemen... en dan nog wil ik het niet hebben.
En toen dacht ik: Dat laat ik me niet zeggen. Alleen omdat iemand (nou eerlijk gezegd twee, want die van de NPS wilde mijn pareltjes ook niet) van De Televisie het niet wil hebben, betekent nog niet dat het geen bestaansrecht heeft. Dan ga ik het doen zoals ik denk dat het moet. Live, voor de mensen die het willen zien.
W heeft trouwens ook mijn film over Stedman (waar ik toen al een jaar of zo mee bezig was, hij vertelde het mij toen ik een huilende baby op mijn arm had) laten vallen. Maar ik ben hem dankbaar. Mondo Leone (Wereld van Leon, nou weet je ook waar die naam vandaan komt) is het beste dat ik ooit gedaan heb en de IKON heeft uiteindelijk de film 'Stedman' onder haar hoede genomen en uitgezonden. Maar deze eindredacteur zei dat hij altijd het knapste jongetje van de klas wilde zijn en een verhaal zo strak wilde vertellen dat er geen speld meer tussen te krijgen was. Nee, nee, nee W. Je moet juist ruimhartig en warmbloedig vertellen. Niet knap. Met krullen. En grappen, vooral ten koste van jezelf. Een mop is niet alleen maar de clou.